1. Anasayfa
  2. Genel

Erzurum Kongresi Hakkında Merak Edilen Her şey

Bu makalede, Erzurum Kongresi'nin toplanma amacı, önemi, alınan kararlar ve liderliğini üstlenen Mustafa Kemal Paşa'nın öncü rolü gibi tüm merak edilen detaylarıyla kongrenin anlamı ve tarihî önemine ışık tutacağız.

Erzurum Kongresi Hakkında Merak Edilen Her şey
Erzurum Kongresi
0

Erzurum Kongresi, Türk milletinin millî mücadele sürecindeki önemli kilometre taşlarından biridir. 23 Temmuz 1919’da İstanbul’dan binlerce kilometre uzaklıkta, Anadolu’nun doğusunda, Erzurum şehrinde gerçekleşen bu kongre, vatanın parçalanma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu zorlu bir dönemde toplanmıştır. Vilâyât-ı Şarkiyye Müdâfaa-i Hukûk-ı Milliyye Cemiyeti’nin Erzurum şubesi ile Trabzon Muhâfaza-i Hukuk Cemiyeti’nin iş birliğiyle düzenlenen bu tarihi toplantı, Türk milletinin kendi kaderini tayin etme iradesini ortaya koymasının ve millî mücadeleye ilk adımını atmasının simgesi olmuştur. Bu makalede, Erzurum Kongresi’nin toplanma amacı, önemi, alınan kararlar ve liderliğini üstlenen Mustafa Kemal Paşa’nın öncü rolü gibi tüm merak edilen detaylarıyla kongrenin anlamı ve tarihî önemine ışık tutacağız.

Erzurum Kongresi Hakkında Bilgi

Erzurum Kongresi, Türk milletinin Milli Mücadele dönemindeki önemli ve dönüm noktalarından biri olan tarihî bir toplantıdır. 23 Temmuz 1919’da Erzurum şehrinde Vilâyât-ı Şarkiyye Müdâfaa-i Hukûk-ı Milliyye Cemiyeti’nin Erzurum şubesi ve Trabzon Muhâfaza-i Hukuk Cemiyeti’nin iş birliğiyle gerçekleştirilmiştir.

Kongrenin toplanma amacı, Osmanlı İmparatorluğu’nun Mondros Mütarekesi sonrasındaki zayıf durumda bulunması ve İstanbul hükümetinin çözümsüz kalan sorunlar karşısında etkisiz kalmasıyla, yabancı devletlerin Anadolu topraklarını paylaşma girişimlerinin artmasıdır. Bu dönemde, Paris Barış Konferansı’nda Trabzon ve çevresinde Rum-Pontus, Erzurum ve çevresinde Ermenistan devletlerinin kurulmasına yönelik çabalara şahit olunmuştur.

Erzurum Kongresi’nin öncü lideri ve organizatörü, o dönemde Üçüncü Ordu Müfettişi olarak görev yapan ve daha sonraki adıyla “Atatürk” olarak anılacak olan Mustafa Kemal Paşa’dır. Kongreye katılan delegeler arasında Erzurum, Trabzon, Sivas, Bitlis, Van gibi Doğu Anadolu’nun önemli şehirlerinden temsilciler yer almıştır.

Kongrenin en önemli hedeflerinden biri, bölgedeki ayrı ayrı kurulmuş cemiyetleri birleştirmek ve ortak bir mücadele planı hazırlamaktır. Bu çerçevede alınan kararlarla Şarkî Anadolu Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti adında yeni bir teşkilât kurulmuştur.

Erzurum Kongresi’nde alınan beyannâme ve nizamname, vatanın bütünlüğünü korumak, milletin bağımsızlığını sağlamak, Osmanlı toprakları içinde yaşayan müslüman halkın birliğini temin etmek gibi millî ve demokratik esasları içermiştir. Kongre, ayrıca Millî Mücadele’nin temelini oluşturan Mîsâk-ı Millî’nin kabul edildiği ilk resmî belge olma özelliğine de sahiptir.

Erzurum Kongresi’nin alınan kararları ve oluşturulan teşkilât, Türk milletinin millî iradesini ortaya koyduğu ve bağımsızlığını savunma kararlılığını gösterdiği bir dönüm noktası olmuştur. Kongre, daha sonraki Sivas Kongresi’nde benimsenen prensiplerle birlikte Türk milletinin Milli Mücadele sürecindeki önemli adımlarından biri olmuştur. Bu süreç, sonunda Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna ve bağımsızlığın kazanılmasına giden yolda önemli bir temel oluşturmuştur.

Erzurum Kongresi’nin Nedenleri?

Erzurum Kongresi’nin temel nedenleri şunlardır:

  1. Millî Mücadele’nin Hazırlıkları: Mondros Mütarekesi’nin ardından Osmanlı İmparatorluğu’nun işgal altında olması, milletin bağımsızlık ve toprak bütünlüğüne yönelik tehditler, Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde millî mücadele hazırlıklarının başlamasına yol açtı. Erzurum Kongresi, bölgedeki millî teşkilatlanmanın önemli bir adımıydı ve millî iradeye dayalı bir direnişin temellerinin atıldığı bir platformdu.
  2. Paris Barış Konferansı’nın Tehditleri: Paris Barış Konferansı’nda (18 Ocak 1919) Trabzon ve yöresinde Rum-Pontus, Erzurum ve yöresinde Ermenistan devletlerinin kurulması çabaları gündeme gelmişti. Bu durum, Anadolu’daki Türk nüfusunun geleceği ve vatan bütünlüğü açısından ciddi tehditler oluşturuyordu. Erzurum Kongresi, bu tehditlere karşı önlem almak amacıyla toplanan bir kongreydi.
  3. İngilizlerin Müdahaleleri: İngilizler, Doğu Anadolu’da kendi himayeleri altında muhtar bir Kürdistan kurma ve Anadolu’yu bölerek paylaşma gibi planlar peşindeydi. Ayrıca İngilizler, Mustafa Kemal Paşa’nın etkisini azaltmak için görevinden alması gibi müdahalelerde bulunuyordu. Bu durum, halkın millî iradeye sahip çıkması gerekliliğini daha da önemli hale getiriyordu.
  4. Halkın İsteği ve Tehditlere Karşı Bilinçlenme: Anadolu halkı, işgallere ve tehditlere karşı bilinçleniyor ve millî bağımsızlık için harekete geçmeye başlıyordu. Erzurum Kongresi, halkın millî bilincini ve direnişini örgütlemek ve koordine etmek amacıyla toplandı.

Erzurum Kongresi, bu nedenlerle toplanmış ve Türk milletinin millî irade ve bağımsızlık mücadelesindeki önemli adımlarından biri olmuştur. Kongre, Türk milletinin millî birlik ve beraberlik ruhunu canlı tutarak millî mücadeleyi örgütlemiş ve millî iradenin temsil edildiği önemli bir platform olmuştur.

Erzurum Kongresi’nin Sonuçları

Erzurum Kongresi, Türk milletinin millî irade ve bağımsızlık mücadelesinin önemli bir adımı olarak tarihe geçmiştir ve çeşitli sonuçlar doğurmuştur:

  1. Millî Mücadele’nin Yol Haritası: Erzurum Kongresi, Anadolu’nun farklı bölgelerinden gelen delegelerin bir araya gelerek millî birlik ve beraberlik ruhunu pekiştirdiği ve ortak bir mücadele planı oluşturduğu bir platformdu. Kongre, millî iradeye dayalı bir hükümetin kurulmasını ve işgalcilerin atılması için çalışmalara başlanmasını kararlaştırdı. Bu, Millî Mücadele’nin yol haritasının belirlendiği önemli bir aşamaydı.
  2. Millî Mücadele’nin Örgütlenmesi: Erzurum Kongresi, Türk milletinin millî iradeye dayalı bir şekilde mücadele etmesi ve işgallere karşı koyması için teşkilatlanmanın önemini vurguladı. Kongrede, Şarkî Anadolu Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti kuruldu ve bu cemiyet Millî Mücadele’nin örgütlenmesinde önemli bir rol oynadı.
  3. Mîsâk-ı Millî İlan Edildi: Erzurum Kongresi’nde kabul edilen beyannamede, Mîsâk-ı Millî olarak bilinen millî sınırların kabul edildiği ve Anadolu’daki Türk nüfusunun geleceğinin belirlendiği prensipler açıklandı. Bu belge, Türk milletinin bağımsızlık ve toprak bütünlüğü için mücadele edeceği sınırları net olarak belirledi.
  4. Mustafa Kemal Paşa’nın Liderliği: Erzurum Kongresi’nde Mustafa Kemal Paşa, kongre başkanlığına seçilerek millî mücadeledeki liderlik rolünü pekiştirdi. Kongredeki konuşması ve liderlik yeteneği, onun millî mücadelede merkezi bir figür olarak ön plana çıkmasını sağladı.
  5. Diğer Kongrelerin Temelini Oluşturdu: Erzurum Kongresi’nin alınan kararları ve belirlenen prensipler, sonraki dönemde Sivas Kongresi gibi diğer kongrelerde de temel alındı ve benimsendi. Bu kongreler, Millî Mücadele’nin yaygınlaşması ve örgütlenmesi için önemli bir zemin oluşturdu.

Erzurum Kongresi, Türk milletinin millî birlik ve bağımsızlık ruhunu canlı tutarak, işgalciler ve bölgesel bölücü güçlere karşı ortak bir mücadele planı oluşturduğu ve millî iradenin temsil edildiği önemli bir dönüm noktasıdır. Bu kongre, Türk milletinin Millî Mücadele’deki kararlılığını ve azmini pekiştiren bir milat olarak tarih sahnesine geçmiştir.

Erzurum Kongresi’nin Özelilkleri

Erzurum Kongresi, Türk milletinin millî irade ve bağımsızlık mücadelesinin önemli bir aşamasıdır ve birçok önemli özelliği barındırır:

  1. Millî Mücadele’nin İlk Kongresi: Erzurum Kongresi, Türk milletinin işgalcilere karşı başlattığı Millî Mücadele’nin ilk resmi kongresidir. Bu kongre, millî iradeyi temsil eden seçilmiş delegelerin katıldığı ilk büyük toplantıdır.
  2. Şarkî Anadolu Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti’nin Kuruluşu: Kongre, çeşitli vilayetlerden gelen delegelerin bir araya gelerek Şarkî Anadolu Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti’ni kurmasıyla sonuçlandı. Bu cemiyet, Millî Mücadele’nin örgütlenmesinde önemli bir rol oynadı.
  3. Mîsâk-ı Millî’nin Kabulü: Erzurum Kongresi’nde kabul edilen beyannamede Mîsâk-ı Millî olarak bilinen millî sınırlar ve prensipler kabul edildi. Bu belge, Türk milletinin bağımsızlık ve toprak bütünlüğü için mücadele edeceği sınırları ve temel prensipleri belirledi.
  4. Millî Birlik ve Beraberlik: Kongre, farklı bölgelerden gelen delegelerin bir araya gelmesiyle millî birlik ve beraberlik ruhunu pekiştirdi. İşgalcilere karşı ortak bir mücadele planı oluşturarak milletin birlik içinde olduğunu gösterdi.
  5. Mustafa Kemal Paşa’nın Liderliği: Erzurum Kongresi, Mustafa Kemal Paşa’nın millî mücadeledeki liderlik rolünü pekiştirdiği bir platform oldu. Kongredeki konuşması ve liderlik yeteneği, onun millî mücadelede merkezi bir figür olarak ön plana çıkmasını sağladı.
  6. Diğer Kongrelerin Temelini Oluşturdu: Erzurum Kongresi’nin alınan kararları ve belirlenen prensipler, sonraki dönemde Sivas Kongresi gibi diğer kongrelerde de temel alındı ve benimsendi. Bu kongreler, Millî Mücadele’nin yaygınlaşması ve örgütlenmesi için önemli bir zemin oluşturdu.
  7. Ulusal Kimlik Bilinci: Kongre, Türk milletinin ulusal kimlik bilincini güçlendiren ve millî iradeye dayalı bir şekilde mücadele etme azmini artıran bir etkinlik oldu. İşgalcilere karşı direnişin temelini oluşturdu.

Erzurum Kongresi, Türk milletinin millî birlik ve bağımsızlık ruhunu canlı tutarak, işgalciler ve bölgesel bölücü güçlere karşı ortak bir mücadele planı oluşturduğu ve millî iradenin temsil edildiği önemli bir dönüm noktasıdır. Bu kongre, Türk milletinin Millî Mücadele’deki kararlılığını ve azmini pekiştiren bir milat olarak tarih sahnesine geçmiştir.

Erzurum Kongresi Hakkında Merak Edilenler

Aşağıda Erzurum Kongresi hakkında merak edilen sorular cevaplanmıştır.

Erzurum Kongresinde ne belirlendi?

Erzurum Kongresi’nde çeşitli önemli kararlar ve prensipler belirlendi. Kongrenin ana amacı, Anadolu’nun parçalanma ve işgal tehlikesine karşı Türk milletinin birlik ve dayanışma içinde millî iradesini ortaya koyması ve bağımsızlık mücadelesine başlamasıydı. İşte Erzurum Kongresi’nde belirlenen başlıca kararlar:

  1. Vatanın Bütünlüğünün ve Milletin Bağımsızlığının Korunması: Kongre, Türk vatanının parçalanma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu ve millî bağımsızlığın korunması gerektiğini vurguladı. Milletin kendi kaderini tayin etme hakkı üzerinde duruldu ve Osmanlı sınırlarının millî sınırlar olarak kabul edilmesi gerektiği ifade edildi.
  2. Millî İrade ve Meclis Talebi: Kongre, Türk milletinin iradesini temsil eden millî meclisin bir an önce toplanması gerektiğini belirtti. Bu meclisin, Türk milletinin hürriyet ve istiklalini sağlayacak tedbirleri alacağı ifade edildi.
  3. Türk Milletinin Birliği ve Müslüman Kardeşlik İlkesi: Kongre, Anadolu’da yaşayan müslüman halkın birbirleriyle ayrılmaz bir şekilde bağlı olduğunu ve millî mücadeleyi birlik içinde sürdüreceklerini belirtti. Bu bağlamda, ayrılıkçı veya parçalanmacı girişimlere karşı çıkıldı.
  4. İtilâf Devletlerinin Baskısına Karşı Direnme: Kongre, İtilâf devletlerinin Anadolu’ya yönelik müdahalelerine karşı direnme kararlılığını dile getirdi. Yabancı devletlerin müdahalesine karşı Türk milletinin millî gücünü kullanacağı ve savunma için teşkilatlanacağı belirtildi.
  5. Şarkî Anadolu Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti’nin Kurulması: Kongre, ayrı ayrı kurulmuş cemiyetleri birleştirerek Şarkî Anadolu Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti adında yeni bir teşkilâtın kurulmasına karar verdi. Bu cemiyet, Doğu Anadolu’nun millî mücadelesini koordine edecek ve millî iradeyi temsil edecekti.
  6. Mîsâk-ı Millî’nin Kabul Edilmesi: Kongre, Anadolu topraklarında yaşayan Türk milletinin kaderinin kendi elinde olduğunu, Mîsâk-ı Millî olarak bilinen millî sınırların kabul edildiği tarihî belgeyi kabul etti. Bu belgede Türk milletinin gelecekteki istikbaline dair temel ilkeler ve sınırlar belirlenmiştir.

Erzurum Kongresi’nde alınan bu kararlar, Milli Mücadele’nin temelini oluşturmuş ve Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinde önemli bir adım olarak tarihî öneme sahip olmuştur. Kongre, daha sonraki süreçte Sivas Kongresi ve diğer millî kongrelerin de temelini oluşturmuştur. Bu süreç, sonunda Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna ve bağımsızlığın kazanılmasına giden yolda önemli bir adım olmuştur.

Erzurum Kongresini kim organize etti?

Erzurum Kongresi, Vilayat-ı Şarkiyye Müdafaa-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti’nin Erzurum şubesiyle Trabzon Muhafaza-i Hukuk Cemiyeti’nin ortaklaşa düzenlediği bir kongredir. Kongre, 23 Temmuz 1919 tarihinde Erzurum’da gerçekleşti. Organizasyonun temel amacı, Doğu Anadolu’nun parçalanma ve işgal tehlikesine karşı Türk milletinin birlik ve dayanışma içinde millî iradesini ortaya koymak ve bağımsızlık mücadelesine başlamaktı.

Kongrenin organizasyonu ve hazırlıkları Erzurumlu millî mücadele yanlısı kişiler tarafından yürütüldü. Bu kişiler arasında Mustafa Kemal Paşa, Rauf Bey, İzzet Bey, Hoca Râif Efendi, Sâdullah Efendi ve diğer yerel liderler yer alıyordu. Mustafa Kemal Paşa, kongrenin liderliğini üstlenerek kongre başkanı seçildi ve önemli kararlar alınmasında etkili oldu.

Erzurum Kongresi, Milli Mücadele’nin temel taşlarından birini oluşturdu ve Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinde önemli bir adım olarak kabul edildi. Kongre, daha sonraki süreçte Sivas Kongresi ve diğer millî kongrelerin de temelini oluşturarak Türkiye’nin bağımsızlık mücadelesinde önemli bir rol oynadı.

Erzurum Kongresinde ilk defa ne reddedildi?

Erzurum Kongresi’nde, kongre üyeleri tarafından İstanbul Hükümeti’nin sadrazamı Damat Ferid Paşa’nın beyannâmesi reddedildi. Sadrazam Damat Ferid Paşa, 20 Temmuz 1919 tarihinde bir beyannâme yayımlayarak Erzurum Kongresi’ni anayasaya aykırı bulduğunu ve kongreyi düzenleyenlerin tutuklanması gerektiğini bildirmişti. Ayrıca beyannâmede, kongrenin mebusan meclisine benzetilerek meşruiyeti sorgulanmış ve hükümeti eleştiren ifadeler yer almıştı.

Ancak Erzurum Kongresi, İstanbul Hükümeti’nin bu beyannâmesini reddederek, kendi bağımsızlık mücadelesini başlatma kararlılığını ortaya koydu. Kongre üyeleri, İstanbul Hükümeti’nin otoritesine boyun eğmeyerek millî iradenin ve milletin sesini yükseltti. Sadrazamın beyannâmesi, kongre üyeleri tarafından kabul edilmedi ve Türk milletinin bağımsızlık mücadelesi için ilk adım atılmış oldu. Erzurum Kongresi’nin aldığı kararlar, Türk milletinin bağımsızlık ve kurtuluş mücadelesinin temellerini oluşturdu ve Milli Mücadele’nin önemli bir kilometre taşı olarak tarihî öneme sahip oldu.

Erzurum Kongresi maddeleri ve önemi nedir?

Erzurum Kongresi, 23 Temmuz 1919 tarihinde Erzurum’da toplanan ve Türk milletinin bağımsızlık mücadelesinin temellerinin atıldığı önemli bir kongredir. Kongre, Doğu Anadolu’nun parçalanma ve işgal tehlikesine karşı Türk milletinin birlik ve dayanışma içinde millî iradesini ortaya koymak amacıyla düzenlenmiştir. İşte Erzurum Kongresi’nin maddeleri ve önemi:

Kongrede Alınan Maddeler:

  1. Şarkî Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin Erzurum şubesiyle Trabzon Muhafaza-i Hukuk Cemiyeti’nin birleştirilerek yeni bir teşkilat olan “Şarkî Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti”nin kurulması kararı alındı.
  2. Cemiyetin en yüksek karar organı olarak “Genel Kongre”nin oluşturulması kararlaştırıldı. Yürütme organı olarak da “Hey’et-i Temsîliyye”nin seçilmesi ve alınan kararların Genel Kongre tarafından onaylanması kararlaştırıldı.
  3. Her türlü işgal ve müdahale karşısında Rum ve Ermeni devleti kurma amacına yönelik faaliyetlerin reddedildiği, gayri-müslimlere yeni imtiyazlar verilmesinin kabul edilmediği ve mevcut imtiyazların korunacağı vurgulandı. Ancak gayri-müslimlere karşı kanunlarla pekiştirilmiş haklarına saygı gösterileceği ifade edildi.
  4. Devletin ve milletin iç ve dış bağımsızlığının ve vatanın bütünlüğünün korunması, saltanat ve hilâfet makamlarının korunması ve milletin iradesinin egemen kılınması gerekliliği vurgulandı.
  5. Mondros Mütarekesi’ndeki Osmanlı sınırları içinde kalan bölgelerde müslümanların bir arada yaşadığı yerlerin bölünmemesi gerekliliği ifade edildi ve bu bölgelerde kendi kaderlerini belirleme hakkının tanınması talep edildi.
  6. İstanbul Hükümeti’ne, millî iradeye boyun eğmesi ve millî meclisin derhal toplanmasını istendi.

Erzurum Kongresi’nin Önemi:

Erzurum Kongresi, Türk milletinin Milli Mücadele sürecinde aldığı önemli kararlarla dolu bir kongredir ve Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerinin atıldığı tarihî bir olaydır. Kongrenin önemi şu şekilde özetlenebilir:

  1. Erzurum Kongresi, Türk milletinin işgallere karşı ilk defa resmî bir organ aracılığıyla ortak bir direniş platformu oluşturduğu kongrelerdendir. Bu, Milli Mücadele’nin ve Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerini atan sürecin başlangıcıdır.
  2. Kongrede alınan kararlar, Türk milletinin bağımsızlık ve kurtuluş mücadelesi için yol haritası niteliğindeydi. Bu kararlar, Milli Mücadele’nin temel prensiplerini ve millî bağımsızlık mücadelesinin ilkelerini içermektedir.
  3. Erzurum Kongresi, Türk milletinin millî iradesine ve kendi geleceğine sahip çıkma kararlılığını ve bağımsızlık talebini dünya kamuoyuna ilan etmesi açısından önemlidir.
  4. Kongre, Türk milletini temsil eden bir yapılanmanın ilk adımı olmuş ve daha sonra diğer millî kongrelerin temelini oluşturmuştur. Sivas Kongresi ve sonrasında yapılan diğer kongreler, Erzurum Kongresi’nin temellerini güçlendirmiş ve Milli Mücadele’nin başarıya ulaşmasında önemli bir rol oynamıştır.

Erzurum Kongresi’nin bu önemli kararları ve kararlı duruşu, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesindeki azmini ve kararlılığını dünya kamuoyuna duyurarak, millî birliğin ve dayanışmanın güçlenmesine katkı sağlamıştır. Kongrenin alınan kararlarının ardından Türk milleti, Milli Mücadele sürecinde büyük bir özveriyle mücadele etmiş ve nihayetinde Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna ve bağımsızlığın kazanılmasına ulaşmıştır. Bu nedenle Erzurum Kongresi, Türk tarihinde millî mücadele ve bağımsızlık mücadelesi açısından kritik bir dönüm noktası olarak kabul edilir.

Erzurum Kongresinin açılış konuşmasını kim yaptı?

Erzurum Kongresi’nin açılış konuşmasını Mustafa Kemal Paşa yapmıştır. 23 Temmuz 1919 tarihinde toplanan kongrede, Mustafa Kemal Paşa oy çokluğuyla kongre başkanlığına seçilmiş ve kongrenin açılışında önemli bir konuşma gerçekleştirmiştir. Bu konuşmada, Türk milletinin millî iradesine sahip çıkması, bağımsızlık mücadelesi ve vatanın bütünlüğünü koruma gerekliliği vurgulanmıştır. Mustafa Kemal Paşa’nın bu önemli konuşması, Erzurum Kongresi’nin hedef ve amaçlarının belirlenmesinde ve millî mücadelenin temel ilkelerinin ortaya konmasında büyük etkiye sahip olmuştur.

Erzurum kongresine hangi iller katılmadı?

Erzurum Kongresi’ne, 23 Temmuz 1919 tarihinde toplanan kongreye Erzurum, Van, Bitlis, Sivas ve Trabzon vilayetlerinden delege katılmıştır. Ancak Diyarbakır ve Elazığ (Ma’muretülaziz) vilayetlerinin delegeleri kongreye katılamamıştır. Bu iki vilayetin delegelerinin kongreye katılamama sebebi olarak, hükümetin engellemeleri gösterilmiştir. Diğer illerden delege katılımı ise gerçekleşmiştir ve kongre başarıyla yapılmıştır.

Erzurum Kongresi başkanı kimdir?

Erzurum Kongresi’nin başkanı, kongrenin toplandığı tarihte Üçüncü Ordu Müfettişi olan Mustafa Kemal Paşa’dır. Kongrenin ilk oturumunda oy çokluğuyla başkanlığa seçilen Mustafa Kemal Paşa, kongrenin önemli liderlerinden biri olmuş ve millî mücadelede önderlik rolü üstlenmiştir. Kongre boyunca Mustafa Kemal Paşa’nın etkin liderliği, alınan kararların şekillenmesinde ve millî mücadelenin temel ilkelerinin belirlenmesinde büyük öneme sahip olmuştur.

Mustafa Kemal Paşa Erzurum kongresine nasıl katıldı?

Mustafa Kemal Paşa, Erzurum Kongresi’ne Üçüncü Ordu Müfettişi olarak görev yaparken katıldı. Kongrenin toplanmasının en önemli sebeplerinden biri, Paris Barış Konferansı’nda (18 Ocak 1919) Trabzon ve yöresinde Rum-Pontus, Erzurum ve yöresinde Ermenistan devletlerinin kurulması çabalarının artmasıydı. Böyle bir durumda Doğu Anadolu’da görev yapan Üçüncü Ordu Müfettişi olarak Mustafa Kemal Paşa’nın bölgede bulunması ve etkili olması önemliydi.

Ancak İngilizlerin baskısı nedeniyle Mustafa Kemal Paşa görevinden azledildi. Buna rağmen Mustafa Kemal Paşa, vatanın kurtarılması için halkla birlikte çalışacağını açıkladı ve askerlikten istifa etti. Erzurum Kongresi’nin 23 Temmuz 1919’da toplanması planlanmıştı, ancak İngilizler delegelerin seçimlerini engellediği için kongre başlangıçta 10 Temmuz’da toplanamadı ve 23 Temmuz’a ertelendi. Bu süre zarfında, Erzurum’a gelen Trabzonlu bazı delegelerle Erzurumlular arasında Mustafa Kemal’in kongreye katılıp katılmaması konusunda tartışmalar yaşandı.

Sonunda Kâzım Karabekir Paşa’nın araya girmesiyle Erzurum merkez kazasından iki delege istifa ettirilerek Mustafa Kemal Paşa ve Rauf Bey’in kongreye katılmaları sağlandı. 23 Temmuz 1919’da kongre toplandığında Mustafa Kemal Paşa oy çokluğuyla kongre başkanlığına seçildi ve kongrede etkin bir liderlik rolü üstlendi. Kongre boyunca alınan kararlar ve belirlenen ilkelerde önemli katkıları oldu ve millî mücadeledeki önemli bir kilometre taşı olan Erzurum Kongresi’nin temelini oluşturdu.

Yazı Kaynakları
İslam Ansiklopedisi
İlginizi Çekebilir

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir