Narman Peri Bacaları – (Kırmızı Periler Diyarı);
Narman Kırmızı Peri Bacaları Doğu Anadolu nadide bölge jeolojisinin bir hediyesi gibi Erzurum Narman ilçe sınırlarında yer alan Peri Bacaları temel olarak bölgeye has sıkışma tektoniğinin ürünüdür. Yer aldığı bölgeyi bir açık hava müzesi haline getiren bu eşsiz şekillenmenin seyredildiği bölge başka bir adlandırma ile de “Kırmızı Periler Diyarı” olarak bilinmektedir. Narman Peri Bacaları jeolojik bakımdan, oluşumu Pliyosen çağ’a kadar dayanan bir geçmişe sahiptir. Başlıca kırmızı kum taşları ve benzer renkteki çakıl taşlarından kaynaşarak oluşan bir yapıya sahip olup; yapılan incelemeler neticesinde çağlar boyunca olagelen karasal fasiyeler ve diğer atmosferik koşullar sonucunda oluşan aşınmalarla şekillendiği bilinmektedir.
Kırmızı Periler Diyarının bir benzeri halindeki Kapadokya’daki oluşumlardan ayıran en belirgin özelliği ise oluşumların tortul biçimlerden meydana gelişidir. Bilindiği üzere Kapadokya Peri Bacaları ve volkanik bir yapıya sahiptir. Oysa Narman Peri Bacaları sedimanter bir yapıya sahip olup; yer aldığı bölgede gözlenen Pliyo – Kuvaterner tortul kayaçlarda bulunan demir elementi dolayısıyla da hem daha dayanıklı bir yapıya hem de daha kırmızı bir renge sahiptir.
Narman Peri Bacaları Erzurum Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, Atatürk Üniversitesi ilgili birimleri ve Kuzey Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı tarafından sürdürülen çalışmalar neticesinde turistik bir nitelik kazanmış, son iki yıldan bu yana yöreye gelen yerli ve yabancı bir çok turist sayısında kayda değer bir artış gözlenmiştir.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 20.11.2019 tarih ve 273461 sayılı Olurları ile Doğal Sit Alanı olarak tescil edilmiş olan Narman Peri Bacaları, toplam 62 km uzunluğunda üç vadiden oluşan alanın projelendirme çalışmaları ve günü birlik tesis kurma çalışmaları devam etmektedir.
Kırmızı rengi ve ilginç yeryüzü şekilleriyle dikkat çeken Narman Peri Bacaları “Kırmızı Periler Diyarı” olarak da adlandırılmaktadır. Kırmızı peri bacaları olarak bilinen Narman Peri Bacaları, Narman İlçesi’nin güneyinde, Narman-Pasinler otoyolunun 7’nci kilometresinde yer almaktadır. Rüzgâr ve yağmurun kumlu toprağı aşındırması, kırmızı peri bacalarını ve dar vadilerden oluşan bu ilginç manzarayı meydana getirdi. Bu jeolojik oluşumlar Doğu Anadolu Bölgesi’nde sadece bu yörede görülmektedir. Oltu, Şenkaya, Sarıkamış, Horasan, Pasinler ve Tortum ilçeleri ile çevrelenen Narman İlçesi, Erzurum’un kuzeydoğusunda ve şehir merkezine 90 kilometre uzaklıkta bulunmaktadır.
Peri bacalarının yer aldığı vadi, Amerika’da Colorado Kanyonu’na benzerliği ile de dikkat çekmektedir. Narman Peribacaları’nı koruma altına alarak ülke turizmine kazandırmak için yaz aylarında çeşitli şenlikler düzenlenirken, yerli ve yabancı turistlerin bölgeye ilgisi her geçen dönem artış göstermektedir. Kapadokya’daki Peri bacaları ile Narman’daki Peribacaları, oluşumları bakımından birbirinden ayrılmaktadır. Kapadokya’daki Peri bacaları volkanizma sonucu oluşmuş, Narman’da bulunanlar ise günümüzden 2,5-3 milyon yıl önce, akarsuların bir çökelme havzasına taşıdığı malzemelerin zamanla aşınması sonucunda oluşmuştur. Kırmızı Peribacalarının bu rengi almasının nedeni ise tortullardaki kırmızı renk demirin Fe2O3 şeklinde oksitlenmesidir.
Ulaşım
Narman ilçesi doğu yönü giriş istikametinde olup, merkez Şükrüpaşa Mahallesi batı semt garajından hareket eden Narman İlçesi toplu taşıma araçlarıyla ulaşım sağlanmaktadır.
Narman ilçesinin güneyinde, Narman-Pasinler karayolonun 7’nci kilometresinde yer almaktadır. Narman/ ERZURUM
